Ինքնավար-հիբրիդային արևային էլեկտրակայանների կիրառումը որպես ճգնաժամից տուժած բնակչության կենսապահովման բարձրացման միջոց

Ծրագրի մանրամասներ և արդյունքներ

Նախագծի նկարագրությունը

2022 թվականի սեպտեմբերին Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև զինված հակամարտության սրման հետևանքով Գեղարքունիքի, Վայոց Ձորի և Սյունիքի մարզերի սահմանամերձ համայնքները, գյուղական տնային տնտեսությունները կրել են կորուստներ և վնասներ։ Վնասներ են հասցվել նաև էլեկտրամատակարարման, գազամատակարարման ու ոռոգման համակարգերին։ Այս իրավիճակը հանգեցրել է բնակչության ապրուստի և անվտանգության նվազեցման, որոշ համայնքների հեռավոր արոտավայրեր դարձել են անապահով, կարևոր ենթակառուցվածքները վնասված են, և տեղի բնակչությունը կանգնած է նոր մարտահրավերների առաջ։ Էլեկտրաէներգիայի ու գազի մատակարարումների հաճախակի ընդհատումները հանգեցնում են առանց այն էլ սահմանափակ անտառային ռեսուրսների վրա ճնշումների ավելացմանը, որոնք վտանգված են նաև կրակոցների հետևանքով առաջացած անտառային հրդեհների պատճառով: Իրավիճակը առավելապես ազդել է սահմանամերձ համայնքների կանանց և երեխաների կյանքի վրա, հիմնական սոցիալական ծառայությունների մատչելիության պակասի կամ բացակայության, սննդի և ոչ պարենային ապրանքների պակասի պատճառով՝ ազդելով հոգեկան առողջության և անվտանգության զգացումի վրա: Խնդրին կայուն ու երկարատև լուծում տալու նպատակով ծրագիրը իրականացնելու է հետևյալ գործողությունները.

• Տեղադրվելու են էլ. մատակարարման ցանցի հետ զուգահեռ  աշխատող հիբրիդային շարժական արևային էլեկտրակայաններ, որոնք բարելավելու են ճգնաժամից տուժած համայնքների կենսապահովումն ու անվտանգությունը։

• Շարժական արևային էլեկտրակայանների օգտագործումը ամառային արոտավայրերում ապահովելու է ֆերմերների և գյուղացիների ապրուստի ու կենցաղային պայմանների բարելավում, բարձրացնելու է կանաչ տարածքների ապահով ու արդյունավետ օգտագործումն ու պահպանությունը։

• Տեղադրված 100 կՎտ դրվածքային հզորությամբ ՖՎ կայանները տարեկան ապահովելու են մոտ 110,000 կՎտժ էլ. էներգիայի խնայողություն, CO2 արտանետումների կրճատումը կազմում է մոտ  68 տոննա, իսկ համայնքների խնայողությունը՝ մոտ 20,000 ԱՄՆ դոլար։

• Առնվազն 50 երիտասարդների համար  իրականացված էներգաարդյունավետ ու վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների օգտագործման վերաբերյալ վերապատրաստումները նպաստելու են հեռավոր համայնքներում նորարարական տեխնոլոգիաների տարածման խթանմանը:

Նշված գործողությունները կնպաստեն ծրագրի նպատակի իրականացմանը։

Ծրագիրի նպատակն է՝ բարձրացնել Գեղարքունիքի, Վայոց Ձորի և Սյունիքի մարզերի սահմանամերձ հատվածներում բնակչության ու համայնքների կենսապահովման մակարդակի ու կանաչ տարծքների անվտանգ օգտագործման արդյունավետությունը՝ արևային հիբրիդ էլ․ կայանների  ներդրման միջոցով։

Նախագծի արդյունքները

Նախագիծը ենթադրում է ստանալ հետևյալ արդյունքները.

• Էլեկտրական էներգիայի անխափան աղբյուրների առկայություն, որը նպաստում է համայնքային և առանձին տնային տնտեսությունների կենսամակարդակի ու անվտանգության բարձրացմանը՝ ճգնաժամից տուժած շրջանների առավել խոցելի համայնքներում և կանաչ տարածքներում ցանցի հետ զուգահեռ ու անջատ աշխատող արևային հիբրիդ շարժական արևային էլեկտրակայանների ներդրման միջոցով։

• Շարժական արևային էլեկտրակայանների օգտագործումը բարելավում է գյուղացիական ու ֆերմերային տնտեսությունների կենսապայմանները ամառային արոտավայրերում, ինչպես նաև բարձրացնում է գյուղատնտեսական մթերքների վերամշակման և պահպանման արդյունավետությունը։

• Տարեկան մոտ 110,000 կՎտժ էներգիա է խնայվում 100 կՎտ ընդհանուր հզորությամբ ՖՎ համակարգերի տեղադրման միջոցով։

• 100 կՎտ դրվածքային հզորությամբ ՖՎ համակարգերի տեղադրման արդյունքում մթնոլորտ չի արտանետվում մոտ 70 տոննա CO2։

• Տնտեսությունները կամ համայնքները տարեկան ունենում են առնվազն 20,000 ԱՄՆ դոլար խնայողություն՝ 100 կՎտ դրվածքային հզորությամբ ՖՎ համակարգերի տեղադրման արդյունքում։

• Արևային հիբրիդ էլեկտրակայանների ներդրման արդյունքում ծրագրի առնվազն 600 շահառուների համար բարելավվում է կենսապահովման ու անվտանգության մակարդակը։

• Առնվազն 50 երիտասարդներ բարձրացրել են իրենց կարողություններն ու հմտությունները, վերապատրաստումների արդյունքում ձեռք բերված արևային էներգետիկ համակարգերի տեղադրման,  սպասարկման ու շահագործման վերաբերյալ գիտելիքների միջոցով։